همه چیز درباره مراسم حنابندان، نکات مراسم جشن حنابندان

مراسم حنابندان یا جشن حنابندون، یکی از مراسم‌های سنتی، قبل از جشن عروسی است. در گذشته، برای وصلت دختر و پسرها، چند شبانه‌روز رقص و پایکوبی می‌کردند. مراسم‌های مختلف در رسم و رسومات متفاوت، با هدف شادی و نشاط قبل از عروسی، برگزار می‌شد. درواقع، به هر بهانه‌ای، نزدیکان عروس و داماد، دور هم جمع می‌شدند و رویداد هیجان‌انگیزی مثل عروسی را، جشن می‌گرفتند. امروزه، باتوجه به تغییرات فرهنگی و شرایط اقتصادی، بسیاری از این رسم و رسومات منسوخ شده‌است. اما هنوز، عده زیادی، علاقه‌مند به برگزاری این مراسم‌ها هستند.

آیین مراسم حنابندان از دیرباز

در زمان‌های نه چندان دور در مراسم حنابندان، خانمها دستشان را به حنایی که دورتادور مراسم گرداننده می‌شد آغشته می‌کردند و این آیین مراسم حنابندان همچنان در روستاها و شهرهای کوچک ایران پابرجاست. در گذشته برای مراسم حنابندان، معمولا حنا در منزل داماد تهیه می‌شد و داماد همراه خانواده‌اش حنا را با ساز و دهل به منزل عروس می‌بردند و با اجازه بزرگترها مراسم حنابندان انجام می‌شد.

خواهر عروس دستان عروس و برادر داماد دستان داماد را حنا می‌بستند.
در برخی مناطق در حالی که عروس شال قرمز رنگی روی سر خود انداخته، دست راست خود را بالای سرش گرفته و مهمانان خصوصا اقوام داماد هدایایی مانند سکه‌های طلا کف دست عروس قرار می‌دهند.

مراسم جشن حنابندان چیست؟

جشن حنابندان که به تعبیری آخرین رسم از آداب و رسوم جشن عقد ایرانی می باشد، جشنی است که در واقع مراسم خداحافظی عروس بوده و در آخرین شب اقامت عروس به طور رسمی در خانه پدری برگزار می گردد. در روزگاران نه چندان دور در شب حنابندان زنان شرکت کننده دستشان را با آغشتن به ظرف حنایی که دور تا دور مراسم گرداننده می شد رنگ می کردند و این آیین همچنان در روستاها و شهرهای کوچک ایران پا برجاست.

برگذاری حنابندان در شب قبل از عروسی

معمولا عروسی شامل دو بخش است: اول حنابندان که در شب قبل از عروسی انجام می گیرد و دوم مراسم اصلی عروسی که در گذشته های دور بین هفت تا ده شبانه روز برگزار می شد و پذیرایی از مهمان ها عموما با نقل، شیرینی، شربت، میوه انجام می گرفت.

برگذاری این مراسم بعد از شام

ولی گاهی هم بعضی از خانواده ها علاقه مند هستند از مهمانان با شام پذیرایی کنند که البته هزینه پذیرایی با پدر عروس است، ولی هزینه لباس یا آرایشگاه عروس بر عهده داماد است. در برخی مناطق برگزاری مراسم حنابندان نه تنها هزینه ای برای عروس و داماد ندارد، بلکه اقوام و دوستان با هدایای مالی خود کمک شایانی برای برگزاری مراسم ازدواج به آنها می کنند.

بیشتر بخوانید: سالن عقد با پذیرایی شام

پس از بستن حنا به دست و پای عروس و داماد مهمانان هدایای خود را پیشکش می کنند. گاهی در مناطقی مانند چهاردانگه آشنایان داماد هدایای خود را به ایشان می دهند تا صرف هزینه های ازدواج کند و اقوام عروس این هدایا را به ایشان می دهند تا کمکی برای تهیه جهیزیه به پدرعروس باشد، ولی اغلب هنگام چرخاندن ظرف محتوی حنا به دور مجلس مدعوین پس از برداشتن مقداری از حنا هدایای خود را در کنار ظرف حنا قرار می دهند.

پس از آن که دست و پای عروس به حنا آغشته شد بقیه حنای آماده در بین مهمانان توزیع می شود و آنان نیز کف دست و ناخن خود را با حنا رنگین می کنند.

شیوه دیرینه مراسم حنابندان

از رسومات حنابندان این بود که در گذشته حنا را در خانه داماد تهیه و در ظرفی تزیین می‌کردند و همراه هدایایی با ساز و آواز به منزل عروس می‌آوردند. یکی دیگر از رسومات حنابندان این بود که ظرف حنا را دورتادور مجلس می‌گرداندند و زنان دست‌های خود را به حنا آغشته می‌کردند؛  خواهر و یا یکی از نزدیکان عروس دستان عروس را حنا می‌گذاشت و برادر داماد نیز دستان داماد را به حنا آغشته می‌کرد.

برخی رسم داشتند ابتدا داماد هدیه‌ای مانند پول یا طلا به عروس می‌داد تا عروس اجازه دهد کف  دستش حنا بگزارند و بعد از حنا گذاشتن هدایایی که از طرف خانواده داماد بود به مهمانان نشان می‌دادند.

یکی دیگر از رسومات حنابندان این بود که بعد از گذاشتن حنا عروس و داماد کف دست هم پول می‌گذاشتند و سپس یک دختر یا پسر مجرد نشان می‌کردند و این مقدار پول را کف دست او می‌گذاشتند و عقیده داشتند عروسی بعدی عروسی فرد نشان شده است.

در رابطه با لباس و تزیینات حنابندان نیز از گذشته تا امروز تم قرمز رسم بوده به این صورت که عروس معمولاً لباس قرمز می‌پوشد و داماد هم می‌تواند از کروات و یا پیراهن قرمز استفاده کند و منزل پدر عروس که مراسم در آنجا برگزار می‌شد با وسایل مثل تور و گل و تزیینات قرمز آماده می‌شد. همچنین جشن حنابندان معمولاً آخر شب بعد از شام به صرف میوه و شیرینی برگزار می‌شد و هزینه‌های آن نیز به عهده خانواده عروس بود.

بیشتر بخوانید: سالن عقد در کرج

برگذاری حنابندان به شیوه ی امروزی

مراسم حنابندان به شیوه ی امروزی بیشتر شبیه به پارتی های گودبای مجردی و پای کوبی و رقص انجام می پذیرد اما افرادی نیز هستند که دوست دارند سنت های قدیمی ایرانی را در مراسم ازدواج خود به جا آورند.

برای متفاوت بودن و امروزی بودن مراسم حنابندان، جایی غیر از خانه ی پدری را برای برگزاری جشن انتخاب کنید. اگر امکان این امر برای شما وجود ندارد، خانه تان را تزئین کنید و برای مهمانان تم لباس تعیین کنید. همچنین تالار هایی هستند که برای برگزاری مراسم حنابندان سالن های جداگانه ای را درنظر گرفته اند. این سالن ها تزئینات ویژه ای برای مراسم حنابندان دارند.

اولین و اصلی ترین سنت جشن و حنابندان این است که به دستان عروس خانم حنا می مالند. در این مورد می توانید خلاقیت به خرج دهید و طرح هایی خاص و منحصر به فرد استفاده کنید.

برای آنکه مراسمی به یادماندنی و ویژه داشته باشید سعی کنید هدیه ای کوچک به میهمانان خود بدهید. این هدیه اگر دست ساز باشد دوست داشتنی تر است. از آنجایی که مراسم حنابندان شما متفاوت است، هدیه ای هم که به دوستان خود می دهید باید متفاوت باشد. هدیه هایی که نام شما روی آن حک شده و یا هدایایی که بتوان آنها را نگه داشت و بعد از مدتی دور ریخته نشوند انتخاب مناسبی برای مراسم حنابندان خواهد بود.

چگونه در مراسم حنابندان، دست عروس را حنا می‌گذارند؟

کل مراسم حنابندان، برای قراردادن حنای کف دست عروس برگزار می‌شود. در این مراسم، معمولا ظرف حنای تزیین شده توسط خانواده داماد، توسط خواهر عروس یا نزدیک‌ترین فرد به او، برای عروس آورده می‌شود. این‌جا دقیقا زمانی است که، خانواده داماد پول یا هدیه‌ای را به رسم یادبود و پیش‌کش، کف دست عروس می‌گذارند تا اجازه قراردادن حنا در کف دستش را بدهد. به‌غیر از هدیه، پولی نیز کف دست عروس قرارداده می‌شود. در پایان مراسم، این پول توسط عروس به یکی از دختران دم‌بخت داده می‌شود.