چندین سال است که آیینی به نام « مراسم عقد آریایی» و یا عنوان «گواه گیری» نیز به لیست موجود در آیین‌‌‌‌‌های مراسم عروسی بعضی از ایرانیان و البته مسلمان، اضافه‌شده است. این مدل از مراسم عقد در زمان ایران باستان برای برقراری یک پیوند زناشویی نیز بوده اما بعضی دیگر منکر این مدل از عقد در دوره ایران باستان هستند و البته آن را نیز جعلی می‌دانند.
به هر ترتیب، در حدود پنج سالی است که این سبک عقد در ایران مد شده و بعضی از عروس و دامادها نیز دوست دارند که این مراسم را که اغلب جنبه آن تشریفاتی است، در کنار مراسم عقد شرعی خود که قانونی هست، اجرا کنند.
هزینه برگزاری عقد آریایی معمولاً رایگان بوده و دفترهای ازدواج این کار را به‌صورت رایگان و تنها به تقاضا عروس و داماد شکل می‌گیرد. عقد آریایی، همان عقد شرعی است و تنها به‌جای کلمات عربی، از کلمات فارسی استفاده می‌شود اما براي عقد شرعی حتماً باید از کلمات عربی استفاده شود تا عقد رسمی شود.
در بعضی از دفترخانه‌های ازدواج هم پس از خواندن تشریفات مراسم عقد شرعی، دوباره همان عقد شرعی را به زبان فارسی براي عروس و داماد با مثال‌هایی از شعرهای حافظ و مولانا خوانده می‌شود تا هر دو بهتر متوجه متنی که در عقد خوانده شد، بشوند. عقد آریایی حتماً باید پس از عقد شرعی برگزار شود و تنها خواندن عقد آریایی سبب محرم شدن عروس و داماد نخواهد شد.
برگزاری مراسم عقد آریایی چگونه است؟
عروس و داماد برای خواندن سوگند زناشویی، دستان همدیگر را می‌گیرند و چشم در چشم هم درواقع، در زمان اجرای عقد آریایی، سوگندهای متعددی گفته می‌شود و عروس و داماد چشم در چشم هم و در کنار عزیزترین افراد زندگی‌شان، به هم قول می‌دهند تا همسر خوبی برای هم باشند. به این سخنان، سوگند زناشویی نیز گفته می‌شود.
عقد آریایی چرا در بین مردم رواج پیداکرده است؟
روز بروز طرفداران عقد آریایی زیادتر می‌شود را جدای از مسئله چشم و هم‌چشمی وبیشتر افراد دلیل علاقه به اجرای عقد آریایی را فارسی بودن آن می‌دانند و اینکه متوجه معنی کلماتی که گفته‌شده در مراسم می‌شود. بسیاری افراد نیز به دلیل اینکه می‌خواهند در فیلم عروسی آن‌ها مراسم عقد آریایی که یک مراسم زیبا و خاطره‌انگیز است وجود داشته باشد اقدام به برگزاری عقد آریایی می‌کنند.
علاقه خانواده‌های ایرانی به بزرگ نمای آداب‌های بی‌شمار ازدواج و سایر جشن‌ها هم یکی از عوامل دیگر مد شدن چنین مراسم‌های بوده است. جامعه ایرانی به جشن‌ها و مراسم‌ها و گردهمایی‌ها علاقه ویژه‌ای دارند و تنوع بخشیدن به آن از هیچ امری دوری نخواهند کرد.
آیا محرمیت با عقد آریایی انجام می‌شود؟
افراد زیادی به‌اشتباه، فکر می‌کنند که با خواندن عقد آریایی، می‌توان محرم یکدیگر شد؛ اما برای محرمیت و جاری شدن ازدواج، باید متن عقد عربی توسط عاقد خوانده شود. این متن معمولاً با خواندن چند جملاتی به زبان عربی خوانده می‌شود و بعد از قبول کردن عروس و داماد، عقد به‌طور شرعی و رسمی، جاری می‌شود.
خطبه عقد دائم توسط خود خانم و آقا خوانده شود
ابتدا زن می‌گوید: «زَوَّجْتُكَ نَفْسِی عَلىَ الصِّداقِ الْمَعْلُومِ» یعنی خودم را بر طبق مهریه تعیین‌شده، به همسری تو درآوردم.
مرد نیز بلافاصله بگوید: «قَبِلْتُ التَزْوِیجَ عَلىَ الصِّداقِ المَعْلُوْمِ» یعنی این ازدواج را بر طبق مهریه معین‌شده، قبول کردم. یا اینکه فقط بگوید: «قَبِلْتُ التَّزْوِیجَ» و قصدش همان ازدواج با مهر معین باشد
زمانی که زن و مرد شخص دیگری را انتخاب کنند که صیغه عقد آن‌ها را بخواند:
مثلاً اسم مرد رامین و اسم زن فرشته باشد، وکیل زن بگوید: «زَوَّجْتُ مُوَكِّلَتِی فِرشٌتهَ مُوَكِّلَكَ رأَمینَ عَلىَ الصَّداقِ الْمَعْلُومِ» یعنی موکلم فرشته را به عقد موکل تو رامین با مهریه معلوم درآوردم.
و بلافاصله وکیل مرد بگوید: «قَبِلْتُ التَزْوِیجَ لِمُوَكِّلِی رأَمَینَ عَلَى الصِّداقِ المَعْلُومِ» یعنی این ازدواج را برای موکلم رامین با مهریه معلوم قبول کردم.
مراسم عقد آریایی چگونه برگزار می‌شود؟
اگر شما هم در دسته افرادی باشید که در اینستاگرام گشت‌وگذار می‌کنید، حتماً عقد آریایی را دیده‌اید درواقع، مراسم برگزاری عقد آریایی، حضور فردی است که راوی شعر و سوگندها شود و برای مدیریت عقد آریایی، توانایی کافی داشته باشد. اگر نمی‌توانید برای چنین امکاناتی هزینه کنید، بهتر است از عقد آریایی صوتی استفاده کنید و یک فایل ضبط‌شده را، برای مرور شعرها و سوگندهای زناشویی خود استفاده کنید.
مراسم عقد آریایی و محیط مناسب برای اجرا
محیط برگزاری مراسم عقد آریایی با عقد شرعی کاملاً فرق دارد. سالن عقد آریایی باید در محیطی که شمع آریایی شده باشد و نور کمی دارد شکل می‌گیرد. برخلاف عقد شرعی که عروس و داماد باید در کنار یکدیگر بنشینند در عقد آریایی عروس و داماد باید روبروی یکدیگر بایستند و دستان یکدیگر را بگیرند. جملات جاری‌شده از زبان عاقد را تکرار کنند و بعدازآن عاقد شروع به خواندن خطبه عقد آریایی می‌کند. بهتر است که عاقد این مراسم را با صدای زیبا و آهنگین انجام دهد. اینکه در آرامش عقد برگزار شود بسیار مهم بوده است.
متن عقد آریایی چیست؟
عروس و داماد دست در دست هم می‌ایستند و عاقد شروع به خواندن متن عقد آریایی می‌کند و بعد از پایان آن جملات زیر به‌وسیله عروس و داماد به ترتیب خوانده می‌شود.
داماد:
به نامه نامی یزدان /من تو را برگزیدم از میان همه خوبان /میان این گواهان بر لب ارم این سخن با تو/ براي زیستن با تو وفادار تو خواهم بود در هرلحظه و هر جا /پذیرا می‌شوی آیا؟ تو با من این‌چنین هستی که من با تو؟
عروس:
به نام نامی یزدان /پذیرا میشم مهر تو را از جان /هم‌اکنون بازمی‌گویم میان انجمن با تو/ وفادار تو خواهم بود، در هرلحظه، در هر جا براي زیستن با تو/ تو هم با من چنان با مهر پیمان کن که من با تو/
عروس و داماد:
تو چون هم‌آشیان خواهی شد با من/تمام عمر خواهم بود یک جان در دو بدن با تو/ بهشت عشق سازم خانه را/ سرشار از مهرو نور و عطر و یاسمن با تو.
گواهان این پیوند:
همایون باد این پیمان/ همایون باد این پیوند/ گرامی باد این سوگند/ همایون باد.
آیا عقد آریایی غیرمجاز و غیررسمی است؟
برگزاری مراسم عقد آریایی نکته جالبی که دارد این است که در برخی موارد هزینه زیادی از سوی عروس و داماد برای این کار پرداخت می‌شود. موضوع حائز اهمیتی که سبب شده طی این سال‌ها برخی درآمدهای زیادی را از مراسم‌های عروسی کسب کنند.
هر شخصی می‌تواند برگزاری عقد آریایی را بر عهده بگیرد و به‌عنوان وکیل در مراسم حضور دارند، فقط کافی است جملاتی را حفظ کند و در مراسم، آن‌ها را تکرار کند؛ اما وجود بعضی از موارد در عقد آریایی باید شکل بگیرد ازجمله مواردی که باید انجام شود به سه مورداشاره کرد که در همه کلیپ‌های منتشرشده در عقدهای آریایی دیده‌شده است:
محیط آرام با نور کم، شمع آرایی سفره عقد و مه؛ مه معمولاً به شکلی است که اطراف عروس و داماد را می‌گیرد، بعد عروس و داماد رو به روی یکدیگر ایستاده و دستان همدیگر را می‌گیرند و وکیل طرفین شروع به خواندن کلام عقد آریایی می‌شود.
هر جمله‌ای که از طرف وکیل گفته می‌شود را عروس و داماد باید تکرار کنند. جملات ابتدا به‌صورت پرسشی از طرف داماد با شعر شروع می‌شود و بعدازآن، نوبت عروس است که جواب داماد را با یک شعر دیگر بدهد. در آخر که جملات عروس و داماد به پایان رسید، نوبت به مهمانانی که در این مراسم حضور دارند می‌رسد که با جمله «همایون باد این پیمان، همایون باد این پیوند، گرامی باد این سوگند، همایون باد» مراسم را به پایان می‌رسانند.
زوج‌هایی که مراسم عقد آریای را انجام می‌دهند، می‌گویند که می‌خواهند با این کار، با زبان مادری به همسرشان ابراز عشق کنند؛ در خیلی از این مراسم‌ها عروس و داماد هنگام گفتن جملات احساساتی می‌شوند و گریه می‌کنند؛ که در این لحظه زیبا تمام عشق خود را به یکدیگر انتقال می‌دهند.
واکنش سردفتران ازدواج و طلاق در مورد عقد آریایی چیست؟
واکنش به این موضوع، علی مظفری، رئیس کانون سردفتران ازدواج و طلاق گفت: «ما در قانون و شرع چیزی به نام عقد آریایی نداریم و دفاتری که این مراسم را اجرا می‌کنند، غیرمجاز هستند.» این‌گونه عقدها فقط جنبه‌ی زنده نگه‌داشتن آداب‌ورسوم پیشینیان را داشته، اما متأسفانه چنین حرکت‌های در خیلی از مواقع با تب تندی همراه است که زود هم سرد می‌شود. به لحاظ قانونی هم هیچ‌گونه استنادی نمی‌توانیم آن را انجام دهیم و در حقیقت ارزشی وجود ندارد و برای رسمیت یافتن عقد عربی خوانده شود تا عروس و داماد به ازدواج محرم شوند.
عیب‌های عقد آریایی چیست؟
1-عدم پذیرش قانونی ازدواج
2-عدم تعهد طرفین ازنظر قانونی
3-کم شدن عزت و وقار زنان در جامعه و نزد همسر
4-جملاتی بدون ریشه تاریخی در ایران
هرچند خواندن عقد و صیغه آریایی ازنظر اسلام باعث محرمیت عروس و داماد نمی‌شود، ولی خواندن این عبارات زیبا، مثبت و با مفهوم و تلاش برای تعهد به آن‌ها می‌تواند خالی از لطف نباشد. این سبک عقد آریای بسیار شیک و با ارزش خواهد بود.
آیا در عقد آریایی مهریه وجود دارد؟
نیاکان و پیشینیان ما که برای اولین بار مراسم عقد آریایی را برگزار می‌کردند مهریه خود را عشق و محبت در نظر می‌گرفتند و عقیده داشتند که همین هدیه برای پیمان زناشویی کافی است. البته که این روزها در این مراسم آریایی بعضی از افراد تعداد سکه‌ها به‌عنوان مهریه تعیین می‌کنند!
کلام آخر
بسیاری از عروس و دامادها و زوج‌های جوان همچنان علاقه‌مند به برگزاری این مراسم هستند و نمی‌توان به‌اجبار در مقابل این علاقه و سلیقه ایستاد؛ اما این دسته از زوج‌های جوان باید در نظر داشته باشند که مراجع قانونی هیچ مسئولیتی را در قبال برگزاری مراسم عقد آریایی بر عهده نخواهند داشت.
در آخر چیزی که از همه موضوعات دیگر می‌تواند مهم‌تر باشد و از اهمیت زیادی برخوردار است خشنودی عروس و داماد در طول برگزاری مراسم عقد و عروسی‌شان خواهد بود. اگر عروس و داماد با پیروی از برخی سنت‌ها و مراسم‌ها ازجمله مراسم عقد آریایی می‌دانند که می‌توانند در کنار یکدیگر خاطرات خوش و خوبی را رقم بزنند باید سعی داشته باشند تا با توجه به نکاتی که گفته شد تصمیم آخر خود را بگیرند.
برگزاری مراسم عقد آریایی تشریفات عقد کرج به عهده خود عروس و داماد خواهد بود و نمی‌توان به‌اجبار در این تصمیم نقشی داشت اما زوج‌های محترم همیشه باید در طول زندگی مشترک خود تمامی جوانب را بررسی کرده و با توجه به علاقه و موضوعاتی که به‌خوبی به آن‌ها توجه داشته‌اند تصمیم خود را بگیرند.
بدون دیدگاه