معرفی اجزا سفره عقد; فلسفه وسایل سفره عقد

اجزا سفره عقد یکی از سفره‌های سنتی ایرانی است که در مراسم عقد در سالن عقد و ازدواج پهن می‌شود تا عروس و داماد بر سر آن بنشینند و خطبه عقد خوانده ‌شود. اجزا سفره عقد به گواهی تاریخ یکی از رسوم و انتخاب های پیشینیان بی حکمت و بی دلیل نبوده است.

اجزای سفره عقد به گواهی تاریخ یکی از رسوم و گزینش های پیشینیان بی حکمت و بی دلیل نبود . در واقع گستردن بساط عقد پیش از عروس و داماد نوعی کارت تبریک گویا با آرزوی سعادت برای زوج جوان بود .

با این هدف وبه این مضمون هر ترکیب و ماده ای که در سفره عقدبه کار می رفت ، معنایی ویژه و زیبا در خود داشت . شاید امروز بیشتر عروس و داماد ها و اطرافیان آنها ندانند که معنای ترکیب سفره عقد چیست و در اساس به چه منظور ی گسترده می شود . یعنی از یک رسم پر معنای دیرین فقط صورت ظاهری آن حفظ شده و به جا مانده است .

برگذاری عقد و نامزدی در کرج پیش از عروس و داماد نوعی کارت تبریک با آرزوی سعادت برای زوج جوان به حساب می­ آید . با این هدف هر ترکیب و ماده ­ای که در این سفره به کار می­رود ، معنایی ویژه و زیبا در خود دارد . برخی از رسوم دیرین ما ایرانیان به صورت ظاهری برگزار می‌شود که بهتر است با فلسفه آن آشنا باشیم چون امروزه متاسفانه این رسوم به صورت ظاهری برگزار می‌شود و افراد برگزار کننده با فلسفه آن آشنا نیستند. تا انتهای این مقاله از سالن عقد نقره با ما باشید تا اجزا سفره عقد را به شما معرفی کنیم.

 

معرفی اجزای سفره عقد

سفره عقد ریشه در عقاید و آیین کهن و سنتی ایرانی دارد که هر کدام از وسایل تشکیل دهنده و در واقع چیدمان یافته بر روی آن دربردارنده ی مفهومی خاص می باشند. این سفره در مراسم عقد و نامزدی، و یا عروسی چیده می شود و عروس و داماد در کنار و بالای آن نشسته و عاقد خطبه عقد در دفتر عقد کرج را جاری می سازد. در همین هنگام و پس از جاری شدن خطبه عقد، پس از گرفتن جواب مثبت است که پیمان تعهد و آغاز زندگی مشترک بسته می شود.

همانطور که گفته شد این سفره حاوی ۶ ظرف است که حضور هر یک از آن الزامی و چونگی قرارگیری و نظم و چیدمان آن می توانید متفاوت باشد. می توانید این قرارگیری را با استفاده از دیزاین های خلاقانه و رمانتیک همراه سازید.

 

سفره عقد چگونه پدیدار گشت؟

تاریخچه سفره عقد به گذشته برمی گرده.زرتشتیان آن را سفره گواه می نامیدند..دلیل توجه ایرانیان باستان اینه که ازدواج از مهم ترین رویدادهای زندگی هر شخصیه.ایرانیان باستان به منظور تزیین کردن سفره عقد از ظرف های خاص کمک می گرفتند و روی پارچه پهن می کردند.در زمان های دور برای هر جشن یا مراسم مذهبی سفره هایی پهن می نمودند که با توجه به جشن مطابق شرایط جشن مراسم را می آراستند.

سفره عقد بیشتر به رنگ سفید دیده می شه و عده ای اون رو نماد سفیدبختی و پاکی تلقی می کنن.چیزی که متفاوته اینه که از رنگهای متنوعی برخورداره و در قومیت های مختلف ایرانی رنگ این سفره فرق می کنه.ضمنا رنگ سفره عقد به سلیقه عروس و داماد هم وابسته ست.به هماهنگی ظروف هم توجه کنید.

هریک از اجزای سفره عقد معنی خاصی داره و شامل مواردی از قبیل فندق، گردو، بادام، نقل، نبات، تخم مرغ و اسپند میشه که سر جمع از6 یا 8 مورد تشکیل شده.تمام این موترد رو در نظر بگیرید که چیزی رو جا نندازید.عسل و جای حلقه، قرآن، آینه و شمعدان رو هم از یاد نبرید.

 

سفره عقد شامل چه اجزایی می‌شود؟

آینه و شمعدان:

آینه و شمعدان را می‌توان مهم‌ترین جز سفره عقد دانست که در چیدمان سفره نیز بالاترین جایگاه را دارد. آینه نماد نور و روشنایی است و رسم است که عروس و داماد در آن به یکدیگر می‌نگرند تا این نور و روشنایی به دلهایشان پاکی و شفافیت ببخشد. شمعدان‌ها نیز معمولاً همراه همیشگی آینه هستند و سمبل گرما و حرارت در زندگی مشترک می‌باشند.

معمولاً جنس آینه و شمعدان‌ها مشابه است و به‌صورت ست خریداری می‌شوند. استفاده از آینه و شمعدان نقره یا کریستالی در سفره عقد باعث مجلل‌تر شدن آن می‌شود. بااین‌وجود بهتر است جنس آینه و شمعدان را با توجه به بودجه خود انتخاب کنید.

 

قرآن کریم:

قرآن یکی دیگر از اجزای مهم وسایل سفره عقد محسوب می‌شود که جایگاه آن مقابل آینه است. قرآن سمبل و نشانه‌ای برای تائید وصلت زن و مرد ازسوی خدا و نزول برکات الهی در زندگی مشترکشان است. معمولاً برای زیباتر شدن سفره عقد از قرآن‌هایی که صحافی، خط و جلد زیبا و مجللی دارند استفاده می‌شود.

 

سجاده یا جانماز:

فلسفه قرار دادن جانماز در سفره عقد تاکید بر اعتقاد زوجین به دین مبین اسلام و پایبندی آنها به اصول آن است. جنس جانماز در زیباترشدن سفره عقد نقش مهمی دارد. می‌توانید در سفره عقدهای سنتی، جانمازی با طرح ترمه قرار دهید؛ درحالیکه جنس ساتن و مخمل برای سفره عقدهای مدرن مناسب‌تر هستند. فراموش نکنید استفاده از هنرهای دستی در تزئین پارچه جانماز می‌تواند آن را به‌مراتب زیباتر جلوه دهد. جایگاه جانماز نیز معمولاً در کنار آینه و شمعدان و زیر قرآن است.

 

تخم‌مرغ های تزیین شده یا نماد آن:

وجود تخم مرغ در سفره عقد بهترین محضر عقد کرج نماد باروری و به‌دنیاآوردن فرزند است. تعداد تخم‌مرغ‌ها در سفره عقد بر اساس اعتقاد عروس و داماد به معصومین انتخاب می‌شود. این تعداد می‌تواند پنج، دوازده یا چهارده عدد باشد.

امروزه برای تزئین تخم‌مرغ سفره عقد از اکسسوری‌های زیبایی مانند تور، ربان، مروارید، کریستال و … استفاده می‌شود و آنها را در ظرف زیبا و مجللی قرار می‌دهند. گاهی نیز آنها را با رنگ‌های اکریلیک طلایی یا نقره‌ای رنگ‌آمیزی می‌کنند.

 

آب:

آب نماد پاکی و خلوص است و برخی نیز آب را به‌عنوان سمبلی از حیات و صداقت در سفره عقد قرار می‌دهند. معمولاً ظرف آب را با گلبرگ‌های تازه گل و اکسسوری‌هایی مانند مروارید و یا حتی شمع‌های وارمر معطر تزئین می‌کنند.

 

آجیل شامل فندوق، گردو و بادام:

معمولاً آجیل با تزئینات خاصی در سفره عقد قرار می‌گیرد و نماد طول عمر زیاد، توانمندی و گشوده بودن سفره زوج در زندگی مشترکشان است. برای تزئین آجیل استفاده از یک ظرف شیک و لوکس می‌تواند ایده خوبی باشد. گاهی اوقات از رنگ‌های اکریلیک برای رنگ آمیزی آجیل و اکسسوری‌هایی مانند ریسه مروارید یا کریستال و گل‌های توری استفاده می‌شود.

 

کله قند:

کله قند نماد و نشانه شادی و شیرین‌کامی است. کله قندها معمولاً تزئین‌شده و بسیار زیبا هستند که به‌هنگام جاری شدن خطبه عقد یک نفر از اقوام نزدیک، آنها را روی پارچه حریری که روی سر عروس و داماد نگه داشته اند، می‌سابد.

 

نبات:

نبات نیز مشابه کله قند نماد و سمبل شیرین کامی عروس و داماد است. معمولاً از نبات زعفرانی برای تزئین سفره عقد استفاده می‌شود. نبات نقش مهمی در زیباتر شدن سفره عقد دارد که معمولاً در ظروف زیبای مسی، نقره‌ای یا کریستالی و متناسب با سایر ظروف استفاده شده در سفره قرار می‌گیرد و با گل یا سایر اکسسوری‌ها تزئین می‌شود.

 

نان و پنیر و سبزی:

تزئین نان و پنیر و سبزی بسیار در زیباتر شدن سفره عقد مؤثر است. می‌توانید از تربچه و پیازچه نیز استفاده کنید و آنها را با ابزارهای میوه‌آرایی برش دهید. برش پنیر به شکل قلب‌های کوچک و بزرگ نیز می‌تواند ایده مناسبی برای طراحی سفره عقد باشد. نان که معمولاً نان سنگک است، نماد رزق و روزی و برکت، سبزی سمبل سلامتی و سرسبزی و پنیر نشانه روزی بسیار و سفیدبختی است.

 

نقل و سکه:

نقل هم مانند عسل و کله قند نشانه و سمبل شیرین کامی است و سکه نیز به‌نیت افزایش روزی و ثروت عروس و داماد در سفره عقد قرار می‌گیرد. معمولاً نقل و سکه را به صورت بقچه‌های توری کوچک به همراه سایر اکسسوری‌ها تزئین می‌کنند.

 

میوه بصورت تزیین شده:

میوه‌آرایی یکی از هنرهایی است که برای تزئین سفره عقد از آن استفاده می‌شود. میوه نماد بهره‌بردن زوج جوان از نعمت‌های بی‌شمار و رنگارنگ الهی است. بهتر است  از میوه‌های متنوع و رنگارنگ در چیدن سفره عقد استفاده کنید.

 

شیرینی:

بهتر است از هر دو نوع شیرینی تر و خشک برای تزئین سفره عقد استفاده کنید. شیرینی نیز نماد هدیه دادن خوشبختی به عروس و داماد است.

 

گل طبیعی و مصنوعی:

گل و هنر گل‌آرایی نقش مهمی در تزئین سفره عقد به‌ویژه سفره عقد مدرن و امروزی در سالن عقد مجلل در کرج دارد و نماد طراوت و شادابی است. گل رز که همگی آن را نشانه و سمبل عشق و عشق‌ورزی می‌دانیم، مهم‌ترین گل در تزئین سفره عقد است.

 

گلاب:

برای خوشبو شدن فضا و ایجاد حس و حال خوب می‌توانید سر سفره عقد از ظرف‌های حاوی گلاب استفاده کنید.

عسل:

عسل یعنی شیرین‌کامی و معمولاً بعد از جاری شدن خطبه عقد و محرم شدن دختر و پسر به یکدیگر، رسم است که عروس و داماد با انگشت کوچک خود عسل در دهان یکدیگر می‌گذارند.

 

اسپند:

هدف از قرار دادن اسپند روی سفره عقد، دوری عروس و داماد از چشم بد است.

 

لوازم سفره عقد در زمان قدیم

در زمان های قدیم بر سر سفره عقد، شش ظرف قرار می دادند که محتویات هر یک از آن ها، نشانگر یک آرزو برای زوجی بود که راهی خانه بخت می شد. درون این شش ظرف را با نان، نبات، بادام، گردو، تخم مرغ و فندوق پر می کردند.

البته ظرف های دیگری از جام های عسل و ماست، ظرف های نان، پنیر و سبزی و همچنین شیرینی قرار می دادند که هر یک از آن ها نمادی از برکت، رزق و روزی و باروری محسوب می شد. جالب است بدانید که هم اکنون هم در شهرهای مختلفی در ایران مراسم چیدمان سفره عقد به این شیوه، صورت می گیرد.

وجود قرآن در سفره عقد نشانه چیست؟

قرآن در سفره عقد نشانه نام و یاد خداست. قرآن معمولاً در جلوی آینه روبروی عروس و داماد قرار می گیرد و بدین معناست که قرآن پشتوانه و حامی این وصلت خواهد بود و عروس و داماد که روبروی آینه می نشینند، قرآن مابین آن ها قرار میگیرد و نشان از حفاظت این پیوند در پناه خدا است. معمولاً در خریدهای عروس، یک جلد قرآن مجید وجود دارد که در صورت تمایل عروس و داماد، از همان برای سفره عقد نیز استفاده می شود.

لوازم سفره عقد در زمان قدیم

در زمان های قدیم بر سر سفره عقد، شش ظرف قرار می دادند که محتویات هر یک از آن ها، نشانگر یک آرزو برای زوجی بود که راهی خانه بخت می شد. درون این شش ظرف را با نان، نبات، بادام، گردو، تخم مرغ و فندوق پر می کردند.

البته ظرف های دیگری از جام های عسل و ماست، ظرف های نان، پنیر و سبزی و همچنین شیرینی قرار می دادند که هر یک از آن ها نمادی از برکت، رزق و روزی و باروری محسوب می شد. جالب است بدانید که هم اکنون هم در شهرهای مختلفی در ایران مراسم چیدمان سفره عقد به این شیوه، صورت می گیرد.

وجود آینه و شمعدان در سفره عقد نشانه چیست؟

یکی از چیزهایی که در لیست خرید برخی عروس و دامادها وجود داشته، آینه و شمعدان است. آینه در اجزا سفره عقد پشت قرآن قرار می گیرد. آینه در سفره عقد روبروی عروس و داماد است؛ این یعنی عروس و داماد خود را درون آینه ببینند و دل هایشان همچون آینه باهم صاف باشد. شمعدان ها در دو طرف آینه قرار می گیرند و شمع های نورانی آن نشان از روشنی و گرمی در این وصلت است.

 

سخن پایانی :

تشریفات عقد نقره مفتخر بود تمامی اجزا سفر عقد را همراه با معنا و مفهوم آن برای شما تحلیل و بررسی کند. به عنوان نکته پایانی باید گفت اجزا سفر عقد ممکن است  با توجه به روسم هر شهر و یا مذهب تغییر کند و اجزای دیگر دلایل عمیق تری داشته باشند ما در این مقاله از تشریفات عقد کرج سعی کردیم رایج ترین اجزا سفره عقد را به شما معرفی کنیم.